Το Qi 氣
Sheng Qi 生氣 & Sha Qi 殺氣

Μία από τις θεμελιώδεις έννοιες του Feng Shui είναι το Qi (Τσι).

Το Qi 氣 (προφέρεται τσιιι) δε μπορεί να οριστεί με μία λέξη. Η απόδοσή του με την ελληνική λέξη «ενέργεια» το αδικεί, γιατί περιλαμβάνει μόνο μία από τις πολύπλευρες εκφάνσεις του. Αρκούμαστε εντούτοις, για λόγους καθαρά πρακτικούς, στη συνεκδοχική αυτή απόδοση της σημασίας του.

Το Qi είναι με απλά λόγια η «ζωτική ενέργεια», που δίνει ζωή εδώ, πάνω στη Γη. Είναι το σύνολο των ενεργειών και δονήσεων που είναι απαραίτητες για να δημιουργηθεί και να διατηρηθεί η ζωή. Για παράδειγμα η ζέστη, το οξυγόνο και γενικά ο αέρας που αναπνέουμε, το φως, η βαρύτητα, ο μαγνητισμός και άλλες παρόμοιες «ενέργειες» θα μας ήταν απαραίτητες για να διατηρήσουμε τη ζωή εκτός του πλανήτη Γης, αν επρόκειτο ποτέ να φύγουμε από εδώ. Αλλά το Qi περιλαμβάνει και άλλες έννοιες, τόσες πολλές για να τις κατονομάσουμε μία προς μία.

Το θέμα δεν είναι αν γνωρίζουμε ή αν μπορούμε, αλλά αν χρειαζόμαστε μία τέτοια περιοριστική απαρίθμηση. Δεν είναι απαραίτητος ένας ορισμός του Qi, διότι και γνωρίζουμε την ύπαρξή του και ξέρουμε τι είναι. Απλά είναι τόσο θεμελιώδες, ώστε ο αυστηρός προσδιορισμός του είναι κατά μία έννοια περιττός. Είναι Sha να προσπαθούμε να ορίσουμε επιστημονικά τους αριθμούς για τα Μαθηματικά. Ξέρουμε τι είναι και ποιοι είναι, αλλά δε χρειάζεται να τους ορίσουμε για να τους χρησιμοποιήσουμε ή να τους αναλύσουμε. Είναι αυτονόητοι.

Έτσι ακριβώς και το Qi είναι αυτονόητο για τον μελετητή και εφαρμοστή του Feng Shui. Είναι μάλιστα τόσο θεμελιώδες, ώστε ολόκληρη η επιστήμη και η τέχνη του Feng Shui συνοψίζεται στη μελέτη του Qi. Αν είναι καλό ή κακό, πού βρίσκεται, από πού έρχεται, πώς κινείται, πώς κατανέμεται στο περιβάλλον και στους εσωτερικούς χώρους των κτιρίων, πώς μας επηρεάζει στη ζωή μας και στην ευημερία μας, πώς το επηρεάζουμε, πώς το εκμεταλλευόμαστε, πώς το αποτρέπουμε, είναι κάποιες από τις βασικές έγνοιες των ανθρώπων που ασχολούνται σοβαρά με το Feng Shui.

Το Feng Shui, που στην κυριολεξία του σημαίνει «Ανεμος» και «Νερό», περιλαμβάνει τις δύο λέξεις που ορίζουν και τις ιδιότητες του Qi. Δηλαδή:

Το Qi μεταφέρεται από τον Άνεμο και διασκορπίζεται
Το Qi συγκρατείται στα όρια του Νερού.

Στον ορισμό αυτό συνοψίζεται και το νόημα της μελέτης του Feng Shui. Πώς δηλαδή να αποτρέπουμε το διασκορπισμό του Qi από τον Ανεμο και πώς να το συγκρατούμε με τη βοήθεια του νερού, προς όφελός μας. Μπορούμε τώρα χονδρικά να ταξινομήσουμε το Qi σε τέσσερις κατηγορίες, ανά δύο ανάλογα με το κριτήριο.

Α1. Αντιληπτό Qi

Σε αυτή την κατηγορία ανήκει το Qi που μπορούμε να αντιληφθούμε με τις πέντε (5) αισθήσεις μας. Ηχοι, χρώματα, φως, γεύσεις, μυρωδιές, αέρας, και οτιδήποτε άλλο μπορούμε να γευτούμε, να αγγίξουμε, να δούμε, να μυρίσουμε ή να ακούσουμε συμπεριλαμβάνεται στην ομάδα του αντιληπτού Qi.

Ένα φαγητό για παράδειγμα, που μπορούμε να δούμε, να μυρίσουμε και να γευτούμε έχει Qi. Ένας ζωγραφικός πίνακας έχει Qi. Ο αέρας της εξοχής ή της πόλης έχει Qi. Ένα τραγούδι ή ένα κλάμα έχει Qi.

Α2. Μη αντιληπτό Qi

Ένα σπίτι που είναι χτισμένο σε ένα όμορφο περιβάλλον, με άψογη αρχιτεκτονική δόμηση, με ωραία έπιπλα και διακοσμητικά, όλα τακτοποιημένα και καθαρά, που απολαμβάνει το φως και το φρέσκο αέρα, με λίγα λόγια ένα σπίτι που όλοι θα ένιωθαν άνετα να ζουν και θα αισθάνονταν καλά, μας εγγυάται ότι θα έχουμε καλή υγεία, καλές σχέσεις και οικονομική ευημερία; Σίγουρα όχι. Και είναι γεγονός.

Aρα πέρα από το καλό Feng Shui που μπορούμε να αντιληφθούμε, υπάρχουν ενέργειες και δυνάμεις που προκαλούν προβλήματα στη ζωή των ενοίκων ενός τέτοιου σπιτιού. Εδώ μιλάμε για το Qi που είναι πέραν των πέντε ανθρώπινων αισθήσεων. Πρόκειται για το μη αντιληπτό Qi που δεν μπορεί να βρεθεί και να μετρηθεί, με καμία γνωστή επιστημονική τουλάχιστον μέθοδο, παρά μόνο με τη βοήθεια των μεθόδων του Feng Shui.

Β1. Sheng Qi 生氣 (Σενγκ Qi)

«Sheng 生» σημαίνει ζωτικό. Σε ελεύθερη μετάφραση Sheng Qi είναι το Καλό Qi. Και το Sheng Qi μπορεί να διαχωριστεί σε αντιληπτό και μη αντιληπτό.

Πότε υπάρχει καλό Qi, μπορούμε να το αντιληφθούμε με τις πέντε αισθήσεις μας. Ωραία αντικείμενα που νιώθουμε καλά μαζί τους, να τα έχουμε στο σπίτι μας ή στο χώρο εργασίας μας, που είναι ευχάριστα στην όψη ή στην αφή και μας κάνουν να αισθανόμαστε καλά, εκπέμπουν καλό Qi.
Ένα σπίτι έχει για παράδειγμα καλό Feng Shui, όταν το περιβάλλον είναι ωραίο, είναι όμορφο εσωτερικά με καλαίσθητη διακόσμηση, τακτοποιημένο και καθαρό, αερίζεται και φωτίζεται σωστά και οι άνθρωποι νιώθουν ωραία και θέλουν να γυρίσουν εκεί να ξεκουραστούν. Ωραίες μυρωδιές και γεύσεις, εύηχα τραγούδια, γέλια, χαρούμενες φωνές, όλα αυτά είναι Sheng Qi.

Υπάρχει και Sheng Qi που δεν μπορούμε να αντιληφθούμε με τις αισθήσεις μας και μόνο μέσα από τις μεθόδους του Feng Shui μπορούμε να το εντοπίσουμε, να το ενισχύσουμε, να το οδηγήσουμε μέσα στα κτίρια και να το κατευθύνουμε έτσι, ώστε να το εκμεταλλευτούμε προς όφελος μιας καλύτερης ζωής.

Β2. Sha Qi 殺氣 (Σα Qi)

«Sha 殺» σημαίνει θανατηφόρο. Σε ελεύθερη μετάφραση Sha Qi είναι το Κακό Qi. Και το Sha Qi μπορεί να διαχωριστεί σε αντιληπτό και μη αντιληπτό.

Αν για παράδειγμα έχουμε την περίπτωση που ένα σπίτι έχει στον κήπο του ξερά λουλούδια, ζιζάνια, μύγες, κουνούπια, όλα αυτά είναι κακό Qi, που εκπέμπεται από την άσχημη θέα και τον αέρα της εγκατάλειψης και της θνησιμότητας. Aσχημες μυρωδιές, άγριες επιφάνειες, φωνές, κραυγές και κλάματα εμπεριέχουν Sha Qi. Ευτυχώς ο άνθρωπος είναι πλασμένος έτσι ώστε οι πέντε αισθήσεις να τον προειδοποιούν για τις διαφορές μεταξύ των δονήσεων και των ενεργειών.

Στο παραπάνω παράδειγμα όμως του ωραίου, ευήλιου και ευάερου σπιτιού, αν οι ένοικοι δεν ευημερούν, αν υποφέρουν από προβλήματα υγείας, αν ξυπνάνε κακοδιάθετοι, αν μαλώνουν ή συμπεριφέρονται ανάρμοστα, τότε υπάρχει Sha Qi που δεν μπορούμε να συλλάβουμε με τις αισθήσεις μας, αλλά μπορούμε να το εντοπίσουμε, να το εμποδίσουμε, να το απομακρύνουμε ή να το αποδυναμώσουμε, ώστε να μη μας επηρεάζει και να μη μας δημιουργεί δυσαρμονία και προβλήματα στη ζωή μας, με τη συνδρομή των μεθόδων του Feng Shui.

Αν και σε αυτό το επίπεδο αρκεί να γνωρίζετε την ορολογία και να εξοικειωθείτε με τις έννοιες, πρέπει να ξέρετε ότι οι διαφορές μεταξύ Sha Qi και Sheng Qi, καθώς και ο εντοπισμός τους, δεν είναι πάντοτε τόσο εύκολα αντιληπτά και συνήθως για μία δυσάρεστη κατάσταση ή πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε σε ένα χώρο κατοικίας ή εργασίας, η λύση πρέπει να αναζητηθεί στο μη αντιληπτό Sha Qi και μη αντιληπτό Sheng Qi. Γιατί Sheng Qi;

Γιατί στην περίπτωση που υπάρχει Sheng Qi, αλλά μένει ανεκμετάλλευτο ή δεν έχει δίοδο μέσα στο χώρο μας, τότε και αυτό είναι Sha Qi. Οι διαφορές τους είναι πολύ λεπτές, σχεδόν διάφανες και εδώ ερχόμαστε να μιλήσουμε για το μέγα θέμα της αρμονίας και της ισορροπίας του Qi: του Γιν και του Γιανγκ.